Afdrukken

Zeldzame flora en fauna op Staverden

ERMELO - De Leemputten bij Staverden is slechts 33 hectare groot. Toch is het zo uniek dat Ermeloër Harry Wouda er een tweede boek over schreef. ,,Het is een heel bijzonder terrein met zeldzame flora en fauna,” vertelt Wouda die er iedere week, samen met zijn vrouw Jannie te vinden is. Bijna vijfentwintig jaar geleden startte Wouda met de inventarisatie van libellen. De Leemputten bleek een toplocatie te zijn voor deze insectengroep. De auteur vond er meer dan veertig soorten wat wil zeggen meer dan de helft van de soorten die in Nederland voorkomen.

Maar zijn interesse is breder. In oktober vond het echtpaar nog een onbekende knotzwam die ze op microscopisch kenmerken hebben laten onderzoeken. ,,Uit de determinatie bleek dat het om een voor Nederland nieuwe soort gaat,” vertelt hij enthousiast. In dit tweede boek staat Wouda uitvoerig stil bij de huidige stand van zaken in het natuurgebied. Ook komen enkele soortgroepen aan de orde die in het eerste boek niet zijn behandeld. De Ermeloër had genoeg materiaal om een vervolg te maken. Van diverse zijden ontving de auteur ook oude gegevens over flora en fauna die tijdens het schrijven van het eerste boek niet bekend waren. Met deze nieuwe informatie blijkt dat een periode van 100 jaar flora-inventarisatie wordt beschreven. Tot in de jaren ’50 van de vorige eeuw werd er in de Leemputten leem gewonnen door de gemeente Ermelo. Tot de jaren ’70 was het gebied vrij toegankelijk. Pas in 1974 kwam er een definitief einde aan de oorspronkelijke agrarische bestemming die het terrein had gekregen.

Droge putten

De afgelopen drie jaren is er veel veranderd. Drie droge zomers hebben er namelijk voor gezorgd dat een aantal putten en vennen meermalen droogvielen. Dit had zijn weerslag op de flora, de vegetatie en de fauna. Paddestoelen lieten het in 2018 vrijwel volledig afweten, maar compenseerden dit in 2019 ruimschoots na een aantal regendagen. ,,Maar het had ook grote gevolgen voor de libellen die voor de voortplanting exclusief aan water gebonden zijn,” weet Wouda. ,,Als de putten droogvallen, valt er niet veel voort te planten. Het zal duidelijk zijn dat de libellenfauna een forse klap heeft moeten incasseren. “ Maar er zijn volgens Wouda ook lichtpuntjes. ,,Er zijn in deze moeilijke jaren ook andere libellensoorten in dit gebied verschenen.” De warme, droge zomers hebben een negatieve invloed gehad op het aantal dagvlinders. Het Heideblauwtje had echter twee uitzonderlijk goede jaren. ,,Zulke hoge aantallen (honderden) fladderende vlinders om je heen roept een beleving op alsof men zich op een vlinderrijk altweide bevindt,” zo vertelt Wouda.

Archief

Na de uitgave in 2018 van het boek de Leemputten bij Staverden, Parel van de Veluwe ontving de auteur van verschillende kanten waardevolle aanvullingen op het boek. ,,Het geeft een indruk van de grote rijkdom aan biodiversiteit op dit kleine, maar bijzondere stukje Veluwe.” Harry Wouda bouwde in de loop van de jaren een groot archief over het terrein in de vorm van verslagen, rapporten en mondelinge overdrachten. Dit archief is aangevuld met persoonlijke inventarisaties van flora en fauna in De Leemputten over een periode van 25 jaar. Dat het een bijzonder gebied is onderstreept ook Floron (Floristisch Onderzoek Nederland), de organisatie die zich inzet voor onderzoek naar en bescherming van de Nederlandse wilde flora. Wat Wouda betreft stopt hij niet met inventariseren. ,,Maar of er nog een deel drie komt?” Hij laat zich niet verleiden tot een uitspraak daarover. De Leemputten 2 is te koop bij Riemer & Walinga Boekverkoopers.