Laatste freule in Leuvenum overleden

Freule stond midden in Leuvenumse leven

LEUVENUM - Freule Mechteld Alijda Johanna Sandberg van landgoed Leuvenum is vorige week woensdag overleden. Ze werd 94 jaar. De freule is maandag 27 januari in besloten kring begraven in het familiegraf achter de Kapel in Staverden. Deze markante vrouw is de laatste dochter van jonkheer Cornelis Johannes Sandberg en Ernestine Ferdinande de Beaufourt.

Jaren lang woonde freule Mechteld samen met haar zus, freule Kiek (Antonia Catharina), in het huis Leuvenum. De familie Sandberg was altijd betrokken bij de inwoners van Leuvenum en omgeving. ,,Met kerst kwamen de kinderen bij ons warme chocomel drinken," vertelde freule Mechteld drie jaar geleden tijdens een interview. Ook gingen de freules op kraamvisite als er ergens gezinsuitbreiding was.
Het gezin Sandberg met drie dochters en een zoon was afkomstig uit Colmschaten. De jonkheer was burgemeester van Diepenveen, maar vanwege gezondheidsredenen moest hij zijn taak neerleggen en besloot hij in 1923 de kapitale woning in Leuvenum te laten bouwen. In de hoogtijdagen waren er kamermeisjes, een huisknecht, een tuinman en een jachtopziener. De kinderen gingen op school bij meester Poolen en later naar het Harderwijks Lyceum. Ook werd er gestudeerd. De oudste dochter Anna Maria Ernestine Louise werd, na haar studie medicijnen, internist en zoon Rudolph Anthony werd meester in de rechten. Freule Mechteld studeerde kunstgeschiedenis, maar de Tweede Wereldoorlog veranderde het leven. De familie Sandberg had evacués in huis. Leuvenum leek veilig. Tot aan het einde van de oorlog, in januari 1945. ,,De Duitsers deden een inval en wij moesten allemaal mee," vertelde freule Mechteld in 2010. ,,Eerst werden we naar Apeldoorn gebracht. Daarna naar Westerbork." Jonkheer Sandberg en zijn zoon werden op mars gestuurd. ,,Ze zijn gevangen genomen en weggevoerd," aldus de freule. Haar vader overleed in concentratiekamp Neuengamme. Hoe zwaar dit het gezinsleven getekend heeft, bleek uit de manier hoe freule Mechteld er 65 jaar later over sprak. Niet verwijtend, maar met bewondering voor haar moeder, die na de oorlog de draad weer moest oppakken.

Freule hóórde bij landgoed

Van de drie dochters bleven er uiteindelijk twee op Leuvenum wonen. De oudste dochter ging op Huize De Bannink in Deventer wonen. Ook eigendom van de familie Sandberg. Na haar overlijden in 1991 bracht de familie het landgoed, evenals landgoed Leuvenum onder in een familiestichting. Freule Kiek overleed op 3 december 2006. Sindsdien woonde er nog één freule. Zij werd gesteund door de bewoners van Leuvenum die dagelijks de luiken openden en sloten en die ervoor zorgden dat er sociale controle was. De freule hóórde bij het landgoed. Ze was jarenlang actief in het verenigingsleven en voorzitter van de meisjesclub van Leuvenum. Ze verkocht plantjes op de rommelmarkt van de CIVOS bij De Ontspanningszaal en ze was jarenlang eregast op het Oranjefeest. Tijdens het interview beschreef ze zichzelf als eigenwijs. Wellicht is het toepasselijk dit te omschrijven als 'op eigen wijze'. Op de vraag hoe zij de toekomst van Leuvenum zag, antwoordde ze: ,,Dat weet ik niet, dat is mijn zorg niet meer." Toch stak ze nooit haar aversie tegen het Geldersch Landschap onder stoelen of banken. Ze hoopte dat Leuvenum niet zou veranderen in de eenheidsworst; een productiebos. ,,Boeren willen hun land zo productief mogelijk hebben. Wij willen het karakter behouden. Dat is de charme van Leuvenum."
Met het overlijden van de freule, die samen met haar hond Dairo het huis Leuvenum bewoonde, komt er een einde aan een tijdperk. De inwoners van Leuvenum droegen de freules op handen. Ze ligt nu begraven tussen de familie die haar dierbaar was, maar ook tussen de inwoners van Leuvenum en Staverden waarvan zij er een wilde zijn.