'Zorg efficiënter organiseren'

'Perverse prikkels wegnemen'

ERMELO - ,,Op zichzelf staat Ermelo achter de plannen om efficiënter met de zorggelden om te gaan, maar het rijk moet wel voldoende tijd geven zodat ook de zorg zijn zaken op orde kan krijgen en te reorganiseren.'' Wethouder Laurens Klappe reageert op de plannen van het rijk om per 1 januari 2015 een aantal zorgtaken over te hevelen naar de gemeenten.

,,Onze grootste zorg is dat we nog niet precies weten wat op ons afkomt'', aldus Klappe. ,,We weten dat er drie transities nodig zijn: de jeugdzorg, de participatiewet en de overheveling van delen van de AWbz naar de Wmo. De bedoeling is dat efficiënter wordt gewerkt, maar hoe het geld wordt verdeeld weten we nog niet. Wel dat we het anders moeten doen en dat we minder geld krijgen.'' Volgens Klappe zal Bureau Jeugdzorg de grootste verandering ondergaan. ,,We zijn bezig een basisteam te vormen vanuit MEE Veluwe, Icare, GGD en Bureau Jeugdzorg. Het basisteam krijgt een budget en huurt zelf professionele hulpverleners in voor de mensen die zorg nodig hebben. Als er meer aan de hand is wordt niet direct doorverwezen naar een volgend loket, zoals nu vaak gebeurt. De hulpverlener kan wel om meer hulp vragen. Je kunt het vergelijken met zorg van een huisarts. Pas als het ernstig is gaat deze doorverwijzen, maar het dossier blijft wel bij de huisarts. Het geld gaat voortaan niet langer direct naar de instellingen. Zo kun je een persoonsgebonden budget ook beter sturen. Ook in het onderwijs heeft men er nu nog belang bij een kind door te verwijzen naar bijzonder onderwijs. Nu kan het voorkomen dat de ene regio veel meer kinderen naar speciaal onderwijs doorverwijst dan de andere, terwijl daarvoor geen aantoonbare reden is. Ook de regio Noord Veluwe kent veel kinderen in het bijzonder onderwijs. Alleen al aan vervoer gaat daar jaarlijks 500.000 euro naar toe en daar zit in verhouding maar weinig vervoer voor godsdienstonderwijs bij. Als we de helft kunnen besparen, is dat al heel mooi. De uitgaven in de zorg zijn doorgeslagen. Je wilt de beste zorg voor mensen maar de perverse prikkels moeten er wel uit. De burger moet meer de regie krijgen. Je kunt je ook afvragen of je met tien hulpverleners om je heen wel de beste zorg krijgt.''
Wajong
Straks krijgt de gemeente Ermelo ook te maken met de herkeuring van de zogeheten Wajongers. ,,Dat zijn mensen die op jonge leeftijd al arbeidsongeschikt zijn verklaard. Ermelo kent in verhouding veel meer Wajongers dan omliggende gemeenten. De mensen die na herkeuring geschikt worden bevonden voor werk moeten wel geplaatst worden. Grote bedrijven zouden dan 5% Wajongers in dienst moeten nemen volgens het sociaal akkoord. De Inclusief Groep op de Noord-Veluwe moet van 1000 mensenn terug naar 300 mensen. Dat betekent dat er 700 mensen terug moeten naar het bedrijfsleven. We hebben in Ermelo 150 mensen die bij Inclusief werken. Dat zijn de huidige WSW-ers (Wet Sociale Werkvoorziening) en een deel Wajongers. Van die groep blijven er 50 over, dus 100 moeten er een nieuwe AAplek krijgen. Stel dat je er 20 aan het werk krijgt, dan komen 80 mensen in de bijstand terecht. Dat kost Ermelo per uitkering 15.000 euro per jaar, dus dan praat je over een miljoen per jaar. Meer dan de helft van de begroting gaat straks naar het sociale domein. Dat betekent dat de voorzieningen soberder zullen worden. Dat brengt ons op de compensatieplicht. Mensen hebbe recht om contact met andere mensen te hebben, maar dat betekent misschien wel dat we dat anders gaan regelen. Stel dat iemand nu meent een scootmobiel nodig te hebben om naar een activiteit te gaan. Mogelijk stellen wij dan straks voor dat hij of zij met de buurman mee kan rijden die dezelfde activiteit bezoekt. Carpoolen dus. '' Veel zaken zijn volgens Klappe nog niet duidelijk. We weten nog niet precies aan welke knoppen we kunnen draaien. ,,De intramurale van de zorg blijft hoogstwaarschijnlijk bovengemeentelijk gefinancierd. Zo wordt tot nu toe een jongere die in Groot-Emaus verblijft door de woonplaats van de moeder die in Rotterdam woont, betaald door de gemeente Rotterdam. Maar als de jongere 18 jaar wordt, valt hij onder Ermelo. Vaak hebben ze hier hun vrienden en blijven ze hier hangen. Wanneer ze een werk en een huis hebben is er niets aan de hand, maar als dat niet lukt, kunnen we bij voorbeeld met een persoonsgebonden budget zorgen voor een baantje en een kamer met begeleid wonen. We moeten daarover nadenken wat realistisch is, want we hebben een grote concentratie jongeren en stel dat dit aantal verschuift van 1 op de 10 naar 1 op de 7 dan staan we voor een grote opgave. We zijn bezig daarover afspraken te maken met de regio. We proberen het voor bewoners simpeler te maken en de beste zorg te regelen, maar daar zitten wel risico's aan. Als het allemaal lukt, wordt het wel beter, daar heb ik vertrouwen in.''
Verkiezingen
Volgens Klappe moeten gemeenten voor de zomer van 2014 alle gegevens van de zorginstellingen gereed hebben. ,,Eerst krijg je de wet en dan de verordeningen nog, dus wil je per 1 januari 2015 klaar zijn, dan moet je voor de zomer alles gereed hebben. Dan krijg je ook nog de gemeenteraadsverkiezingen daar tussen door. En je kunt een nieuwe raad toch ook niet opzadelen met dergelijke complexe materie. Wij weten van elkaar wat je wilt met elkaar, maar straks kan een raad andere keuzes willen maken.'' De wethouder hoopt zelf de klus af te mogen maken, ,,Zeker is dat de zorginstellingen ook 20% moeten bezuinigen. Dat betekent dat zij wel met minder gebouwen en personeel moeten financieren. Zij krijgen tot 2016 de tijd om hun zaken op orde te krijgen en mensen te laten afvloeien. Bij Stichting Welzijn Ouderen en Pinel zal de werkgelegenheid behouden blijven, maar wel zullen er verschuivingen plaats vinden. Het kan zijn dat mensen ander werk moeten gaan doen. Ook bij de overheid zijn we met 10% terug gegaan, daar is ook veel bezuinigd. We kunnen goed uitleggen aan de burgers dat de overheid niet alles meer zelf kan doen. Maar wel kunnen we zelfhulpgroepen ondersteunen en waar nodig faciliteren. Er is echter wel een grens aan wat de overheid kan doen. De burgers zullen ook zelf weer de regie moeten nemen.''
Klappe benadrukt dat de ambtenaren straks zeker niet zelf voor psycholoog gaan spelen. ,,Dat is natuurlijk niet het geval. Wel gaan zij er voor zorgen dat de regie beter gebeurt en anders wordt georganiseerd. Daarvoor is nodig dat zij bijscholingscursussen volgen, zodat zij hun werk beter kunnen doen.''