Afdrukken

'Je ziet in gedichten hoe instellingen verweven zijn met Ermelo'

ERMELO - Volgende maand geeft de eerste Ermelose Dorpsdichter, Fiet van Beek, het stokje door. Wie haar opvolgt is nog niet bekend. Een onafhankelijke jury is op zoek naar iemand die deze rol de komende jaren wil vervullen. ,,Voor iemand die Ermelo goed kent, van taal houdt, zich verder wil ontwikkelen en graag met mensen omgaat, is dit een prachtige functie," vertelt Van Beek. ,,Ik vind het een eer dat ik de eerste Dorpsdichter van Ermelo mocht zijn.

Fiet van Beek is geen dromer. Wel had ze ambities toen ze drie jaar geleden werd benoemd. ,,Zo leek het me de moeite waard om te kijken wat er aan poëzie over Ermelo was, te meer omdat ik al een aantal mooie gedichten was tegen gekomen."   Ermelo werd door de geschiedenis van de zorg, het leger en de vakantiegasten een smeltkroes van culturen. ,,Ik dacht dat er daardoor wel voldoende moois zou kunnen zijn. En dat bleek inderdaad zo te zijn," aldus de Ermelose Dorpsdichter. Het verzamelen begon al jaren geleden, maar vanuit haar functie heeft ze er extra tijd in gestopt. ,,Als Dorpsdichter praatte ik met veel Ermeloërs over gedichten en daardoor kwamen er ook gedichten bij. De oproep afgelopen zomer leverde nog eens dertig reacties op. Soms kwamen mensen met dezelfde gedichten aan, maar bij elkaar heeft het de 'voorraad' goed aangevuld."

Staring

De mooiste gedichten worden eind volgende maand in een bundel uitgegeven. Het oudste gedicht is van 1793 (ACW Staring over Staverden), de nieuwste is vorig jaar geschreven. Van Beek: ,,Twee daarvan kwamen spontaan naar aanleiding van mijn oproep in de media. Zo schreef Dick Tillema een gedicht over zijn opa waarnaar hij vernoemd is." Ook kwam er een gedicht over Wilhelmina van Gogh, de zus van de bekende schilder. ,,Ik vond dat zij niet mocht ontbreken, maar we hadden geen gedicht over haar van voldoende kwaliteit." Alfred Valstar heeft dat alsnog eind vorig jaar geschreven.

Selectie

Uiteindelijk heeft Fiet van Beek samen met André Troost een selectie gemaakt uit iets meer dan 160 gedichten. ,,We hebben natuurlijk gelet op kwaliteit, maar ook op diversiteit qua onderwerpen. Het is echt een mooie bundel van bekende en onbekende dichters, soms gasten van Ermelo, soms mensen die hier al decennia lang wonen." Verschillende gedichten hebben haar geraakt. Daar wil ze geen voorkeur over uitspreken. Ze noemt het ook appels met peren vergelijken. ,,Wat mij echt verrast heeft, is een gedicht waarin een Ermeloër schrijft over de dood van zijn vrouw die ooit voor de trein sprong. Toen ik zijn tekst in mijn mail zag, kreeg ik kippenvel. Maar een gedichtje over een tante die nog nooit rozen heeft gekregen, deels in Veluws dialect, is ook ontroerend maar op een heel andere manier." Wat opviel was het aantal gedichten dat gerelateerd is aan Veldwijk of 's Heeren Loo. ,,Je ziet hierdoor goed hoe de instellingen verweven zijn met Ermelo. Dat vind ik wel een mooi gegeven." Natuurlijk komt ook Staverden als locatie meermalen voor.

 Bouwen

De afgelopen drie jaar schreef de Ermelose Dorpsdichter 32 gedichten, veelal op verzoek vanuit de samenleving. ,,Dat vind ik erg leuk," aldus Van Beek. Alle gedichten zijn te vinden op www.dorpsdichterermelo.nl. ,,Mijn gedichten gaan straks naar het archief op de site en de nieuwe dorpsdichter bouwt verder. Over tien jaar is alles van alle dorpsdichters nog te vinden." Als Dorpsdichter mocht ze samen met anderen op een nieuwe manier kijken naar de Ermelose leefomgeving; door de taal van de poëzie. ,,Doordat ik twee jaar bestuurslid van Het Pakhuis was, heb ik ook meer zicht gekregen op de historische en archeologische schatten die we in Ermelo hebben. Dat viel precies in deze periode en heeft elkaar versterkt."

Avondsluiting

Drie jaar geleden waren er nog geen verwachtingen. Van Beek kon zo een eigen invulling geven aan deze nieuwe rol. ,,Iets nieuws opzetten is iets dat goed bij mij past," legt ze uit. ,,Ik ben van begin af aan de 'avondsluiting' van het Politiek Café geweest. Daardoor kwam ik ook meer in aanraking met de Ermelose politiek agenda. Eén van mijn eerste gedichten ging daardoor over windturbines. Toen ik hoorde dat dit het onderwerp zou zijn, dacht ik 'waar ben ik aan begonnen'! Maar het is een goed gedicht geworden dat ik anders nooit zou hebben geschreven." Als Dorpsdichter wilde ze vooral laagdrempelige en toegankelijke gedichten schrijven. ,,Toch zit er ook vaak nog een laag onder die niet iedereen oppikt. Dat vind ik ook prima. Ik vind dat je gedichten nooit moet gaan uitleggen, laat de mensen er maar van maken wat zij erin zien. Tegelijkertijd probeer ik wel zo te dichten dat iedereen er iets van kan begrijpen en er in ieder geval een gevoel bij krijgt. De melodie van taal kan dat bewerkstelligen zonder dat je iedere lettergreep begrijpt. Als je een gedicht voordraagt, kun je die melodie goed laten horen: harder zachter sneller langzamer klemtoon etc. Maar mensen kunnen dat ook zelf. Lees het eens hardop, zeg ik wel eens, dan hoor je wat er staat." 

Nieuwe Dorpsdichter

Wie het stokje van Fiet van Beek over wil nemen, kan zich tot en met 28 februari aanmelden via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. met een motivatiebrief en twee eigen gedichten. Eén gedicht over een onderwerp naar keuze, zo lang het maar betrekking heeft op Ermelo; het tweede gedicht moet gaan over het dorpsdichterschap.