Gemeentelijke herindelingen bereiken rustpunt na tal van fusies

Demografische verschuivingen veranderen de kaart

ERMELO - Op 1 januari 2025 telt Nederland 342 gemeenten, hetzelfde aantal als in de twee voorgaande jaren, wat aangeeft dat de afname van het aantal gemeenten voorlopig is gestopt. Ermelo ging overigens tegen de stroom in want op 1 januari 1972 werd deze gemeente gesplitst in de gemeenten Nunspeet en Ermelo. Uniek in de Nederlandse geschiedenis want het was de enige splitsing in de twintigste eeuw.

Nederland had in 1899 nog 1.121 gemeenten. Vooral na 1960 is het aantal gemeenten snel afgenomen door herindelingen en samenvoegingen, met als doel grotere gemeenten te creëren die meer bestuurskracht zouden hebben. Vooral kleine gemeenten zijn verdwenen. In 1899 had 82% van de gemeenten minder dan 5.000 inwoners, terwijl dit percentage tegenwoordig bijna verdwenen is. In 2024 zijn er nog maar vijf gemeenten met minder dan 5.000 inwoners: Ameland, Schiermonnikoog, Terschelling, Vlieland en Rozendaal. Schiermonnikoog is de kleinste gemeente met 972 inwoners.

Verdrievoudigd

De demografische verschuiving heeft ertoe geleid dat het gemiddelde aantal inwoners per gemeente van 4.500 in 1899 is gestegen naar 52.500 in 2024. Het aantal gemeenten met tussen de 5.000 en 20.000 inwoners is afgenomen tot 17% in 2024, terwijl het aantal gemeenten met 50.000 tot 100.000 inwoners sinds 2000 bijna is verdrievoudigd. Ook het aantal grote gemeenten (meer dan 100.000 inwoners) is verdubbeld. Deze trend geeft aan dat Nederland steeds meer grotere gemeenten heeft, met de afname van kleinere lokale besturen.

• Vorige
• Volgende