Militaire ontmoetingscentra met lange geschiedenis

140 jaar militair tehuiswerk

ERMELO – Afgelopen week vierde Home Base Support dat zij 140 jaar het militair tehuiswerk in Nederland organiseerde. Home Base Support is de overkoepelende organistatie die de militaire tehuizen beheert. Het tehuiswerk vindt plaats in de ECHOS homes. Op 28 oktober 1874 vond de oprichtingsvergadering plaats van De Nederlandse Militaire Bond in Utrecht.

Een aantal lokale initiatieven werden daarbij in één organisatie ondergebracht en de eerste militair tehuisorganisatie was hiermee geboren. De Nederlandse Militaire Bond is de 'voorouder' van de latere Kon. Ned. Mil. Bond 'Pro Rege', die de vanouds bekende PMT's (Protestants Militaire Tehuizen) beheerde. De laatste telg in deze geschiedenis en traditie is Home-Base Support met de ECHOS Homes. De verzuiling van de naoorlogse jaren is ook in het militair tehuiswerk verdwenen, evenals in vele andere maatschappelijke sectoren. In de ECHOS Homes zijn namelijk de protestantse PMT's, de katholieke KMT's, de humanistische (HMT's) en de algemene tehuizen (AMT's) verenigd.

Het zijn anno 2014 ontmoetingscentra met een regionale functie voor 'allen die een relatie hebben of hadden met de krijgsmacht', militairen, veteranen en hun thuisfront. De ECHOS Homes maken deel uit van het 'nuldelijns' ondersteuningssysteem ten behoeve van veteranen, zoals dat sinds een paar jaar gestalte en vorm krijgt in Nederland. Deze taak geeft een nieuwe dimensie aan het welzijnswerk in de ECHOS Homes, die uitwerking en uitstraling heeft naar zowel de militair in actieve dienst als de oud-militairen, de veteranen en hun thuisfront.

Militaire Tehuizen Ermelo

Wie kent ze niet, de militaire tehuizen die in de omgeving van de kazernes waren gevestigd. In Ermelo waren er twee: een Protestants en een Katholiek Tehuis. Vanaf 1925 was er ook nog het Joods Militair Tehuis in Harderwijk. De Ermelose militaire tehuizen stonden aan de Leuvenumseweg. Het oude CMT, later PMT genaamd, werd in 1939 gebouwd. Het oude PMT stond op de hoek Jacob Catslaan (waar nu accountantskantoor Vonkeman zit) Leuvenumseweg. Als voor de oorlog de Jan van Schaffelaerkazerne door de Duitsers wordt ingenomen, krijgt ook dit PMT een andere, lees Duitse, functie.

In 1951 wordt er aan de Leuvenumseweg, naast de nieuw gebouwde Generaal Spoorkazerneeen nieuw PMT gebouwd omdat men vond dat het PMT te ver van de kazerne zat. Het KMT bevond zich naast de Jan van Schaffelaarkazerne. Maar door de bouw van de Gen.Spoorkazerne vond men deze KMT te klein en bouwde men in 1956 een nieuw tehuis naast het PMT. Hoewel er landelijk ook Humanistisch Militaire tehuizen opgericht werden, was hier in Ermelo geen behoefte aan.

Echos Home

Met het einde van de Koude Oorlog in 1990 kromp het leger sterk, vele kazernes werden gesloten en dienstplichtigen verdwenen uit de organisatie. De bestaansgrond voor de meeste militaire tehuizen verviel en ook financieel kreeg men problemen. De verschillende organisaties achter de tehuizen gingen samenwerken en er volgden noodgedwongen sluitingen.

Vanaf januari 2010 werd één organisatie verantwoordelijk voor het beheer van de militaire tehuizen; Home-Base Support. Alle tehuizen zijn vanaf dat moment 'Echos Homes'. Echo Homes zijn voorzieningen waar ieder militair, ongeacht rang, stand, levensbeschouwing of nationaliteit, hartelijk welkom is. Defensie heeft acht locaties in Nederland aangewezen waar deze bijzondere personeelszorg gewenst is, waarvan Ermelo er één is. Anno 2013 zijn er nog acht militaire tehuizen over in Nederland. En dat waren er ooit meer dan honderd. De laatste innovatie van het militair tehuiswerk is de introductie van de nuldelijns ondersteuning voor veteranen in de ECHOS Homes in Nederland, het opleiden van beroepskrachten als veteranenhelpers en de introductie van vrijwilligers als veteranenhelper in alle ECHOS Homes. De militair tehuisorganisatie heeft zich in de loop der jaren ontwikkeld tot welzijnsorganisatie.