Zorgen bij fracties over blanco cheque college

VVD: Weinig daadkracht nieuwe college

ERMELO- Hoewel de raad unaniem akkoord ging – met stemverklaring van SGP ten aanzien van sport, cultuur en welzijn - met de jaarrekening 2013 en de kadernota 2014, werden er tijdens de bespreking er van donderdagavond toch nog wel wat harde noten gekraakt.

Aanvankelijk werden complimenten uitgestrooid door de raadsfracties aan het adres van de ambtelijke organisatie die een heldere en gezonde jaarrekening had gepresenteerd. Ook de wethouders werden geprezen om hun duidelijke antwoorden. Gaandeweg de vergadering kwamen toch ook de irritaties bovendrijven ten aanzien van het uitblijven van de plannen van het nieuwe college. Ook verweten fracties elkaar dat zij zaken verkeerd interpreteerden en werd wethouder Van Eijsden verweten dat hij zaken hoorde die niet werden gezegd (SGP) en dat hij wat minder 'zuur' moest zijn (SGP).

Ambitie

Met name VVD had kritiek op de weinig ambitieuze insteek van het college, om de inhoudelijke behandeling van de begroting 2015 pas aan het einde van het jaar te kunnen agenderen. Hugo Weidema: ,,De kadernota die voor ons ligt is een financieel technisch stuk. Logisch dat zo vlak na de verkiezingen het coalitieprogramma nog niet allemaal in deze kadernota verwerkt kon worden. Maar we moeten voorkomen dat 2014 verloren gaat zonder te kunnen praten over maatregelen die we moeten nemen. U moet ons als college wel voorzien van plannen die u wilt uitvoeren. Ander voorzie ik dat de commissie pas in februari 2015 kan uitspreken over hoe het coalitieakkoord zich heeft vertaald in beleid.''
Wethouder Jan van Eijsden vond de manier van het presenteren van de begroting als een tweetrapsraket, namelijk eerst de financieel technische begroting naar de Provincie en daarna de inhoudelijke begroting, de manier was om het te kunnen doen. ,,Dat hebben we in 2010 ook zo gedaan toen de VVD nog in de coalitie zat en dat is goed bevallen. Het is dus niet nieuw.''
Weidema was met dat antwoord alles behalve tevreden. ,,U zegt eigenlijk het komt allemaal later wel tussen de soep en de patatten door en we deden het toen ook zo. Maar we zitten nu wel in een heel andere tijd met de decentralisatietaken, die niet kunnen wachten. Het betekent wel dat we ¾ jaar na de verkiezingen praten over de gevolgen van het coalitieakkoord. Dat kunnen we ons niet veroorloven. De dadendrang van het college valt me tegen.''

Zorgvuldig

Van Eijsden was niet onder de indruk van de woorden van VVD. ,,We willen het zorgvuldig doen en dat kost tijd. Overigens dachten we vier jaar geleden ook 7,5 miljoen te moeten bezuinigen en ook dat hebben we goed doorstaan.''
VVD was evenmin te spreken over de 70/35 regeling die het college heeft ingesteld om, wanneer de gelden van het Rijk voor invoering van de transities op Wmo, jeugdwet en participatie onvoldoende zijn, die uit de reserve af te dekken. De regeling houdt in dat het college voor de eerste twee jaar geld heeft gereserveerd om de zwakkeren in de samenleving niet tussen wal en schip te laten vallen. ,,We moeten het geld niet op voorhand uitgeven, maar alleen inzetten wanneer het echt nodig is'', vond Weidema. Ook Leo van der Velden (SGP) had bedenkingen bij deze regeling. ,,Als ik tegen mijn kinderen zeg dat als zij volgende week en de week er op niet uitkomen met hun zakgeld ik 70 procent zal bijdragen en de week erop 35 procent, dan denk ik dat zij niet uitkomen met hun geld. En dat geldt ook voor andere partijen.''

Airbag

Karel de Greef (CDA) verduidelijkte het standpunt van het college. ,,Alleen voor als het nodig is hebben we die buffer, er is een financiële airbag nodig,maar het geld hoeft niet op.'' Volgens Weidema hoorde hij Ruud van Eijle (CU) iets heel anders zeggen. ,,ChristenUnie wil twee jaar de tijd nemen om de gevolgen te verzachten en dat is wel een verschil van insteek. Dan zeg je dat je je op voorhand niet wil inspannen om te zorgen dat je zo min mogelijk van dit geld gebruik maakt. Als dat is wat de coalitie zegt, dan wordt het nog leuk met deze coalitie.''
Van Eijle reageerde dat het geld niet noodzakelijk op hoefde te gaan, maar dat in geen geval de zwakkeren van de samenleving de dupe mochten worden door maatregelen van het Rijk. Toch wilde hij van de wethouder nog wel weten of de mensen het zullen gaan merken van de transities. Wethouder Laurens Klappe beaamde dat. ,,Ja mensen zullen het gaan merken, maar het is ook de bedoeling dat zij een groter appel gaan doen op hun omgeving. ,,Onze grootste pijn is de andere manier van werken op te vangen. De transities maken een flink gedeelte van de begroting uit. Ons financieel uitgangspunt is de transities te realiseren binnen het door het rijk gestelde budget. Maar we weten dat we minder krijgen dan het Rijk uitgaf en er zijn mensen die al een jarenlange doorlopende indicatie hebben. Die moeten we gestand doen. Daar zijn grote bedragen mee gemoeid. Dat kun je niet van de ene dag op de andere veranderen. Ook het vorige college heeft al een aanzet gegeven om invulling te geven aan de participatiewet, de Wmo en aan jeugdzorg. Maar nu komt de datum van 1 januari 2015 snel dichtbij. Ten we houden er rekening mee dat het wel eens meer zou kunnen kosten. Maar we gaan zeker geen geld rondstrooien uit de achterzak. We kijken hoe we de kosten in de hand kunnen houden. Er loopt nu een aanbesteding voor voorzieningen. Dan krijgen we een beeld van welke kosten bij welke instellingen. Een ander knop waaraan we kunnen draaien is de toegang. Met een aantal gebruikers van de voorzieningen houden we een keukentafelgesprek. Er liggen dus nog veel open einden. Maar we hebben er vertrouwen in dat als we aan de knoppen draaien we binnen twee jaar de risico's hebben afgedekt.''

Schild

De Greef benadrukte nog eens dat de overheid het schild voor de zwakken moest zijn. ,,De aanloopkosten van de transities mogen niet ten koste van zwakkeren gaan, maar we kantelen van recht hebben op iets naar nodig hebben. Waarbij de burger centraal staat en niet de instanties. Tot voor kort kon Ermelo zich in zeer ruime reserves wentelen maar de bodem is in zicht en we zien de miljoenen reserve slinken. Daarom roep ik het college op constructief mee te werken, samen met de breedte van de raad.''
In die oproep konden VVD en SGP zich vinden.

Klimaatvisie

Een ander punt van zorg voor de raad is de klimaatvisie. Alle fracties wilden meer inzicht krijgen in de gestelde klimaatdoelen. ,,Wie weet hoe we er voor staan. Misschien gebruiken we wel meer energie dan toen we onze ambitie stelden. Weet u het'', vroeg Van der Velden zich af. ,,We willen ook uitvoering van de duurzaamheidslening waartoe wij het initiatief hebben genomen'' , aldus René Arts. Wouter Vogelsang stelde vast dat de visie Regio Care Valley een langzame dood was gestorven. ,,Wij willen het omvormen tot een Solar Valley als antwoord op de wilde plannen van de provincie aangaande windenergie. ''

Plastic

Ook pleitte Vogelsang voor het beter scheiden van plastic. ,,Daar valt veel op te verdienen. Andere grote gemeenten doen het ook. Nu laten we het scheiden uit het grijze afval en wordt gezegd dat dat nog rendeert, maar we kunnen ook het plastic zelf aan de voorkant scheiden door een container te plaatsen naast de glasbak. De burger krijgt het dan niet meer in de grijze container en dat is voor hem goedkoper want ook de champignon- en aardbeibakjes kunnen dan worden gescheiden. Laten we onderzoeken of dat ons wat kan opleveren.''
Van Eijle pleitte ook voor de snelle invoering van de duurzaamheidslening. ,,Burgers kunnen dan de korting van hun energierekening aan de lening terugbetalen. Hier valt een groot ecologisch voordeel te behalen. Het college heeft de toezegging gedaan dit in de begroting van 2015 mee te nemen.''
Alle fracties noemden ook de voordelen om in Ermelo te wonen. ,,Er liggen ook kansen en uitdagingen'', vond Arts. ,,Het is een zegen om hier te verblijven, waar niet de winkels maar de kerkdeuren op zondag openstaan. Ondanks de crisis is hier geen sprake van hongersnood en leven we in vrijheid'', vond Van der Velden, die overigens nog wel pleitte voor een kleine overheid die zich tot kerntaken moest beperken. ,,Theater, zoals we in de raadszaal soms hebben, hoort daar niet bij. Dat kunnen we prima overlaten aan de samenleving. De Heerlickheijd heeft een mooie theaterzaal.''

Wethouder Van Eijle benadrukte nog maar eens dat de bodem van de schatkist niet in zicht is. ,,Er zit niet alleen 5 miljoen in maar ook beklemde bedragen voor het centrum, sport, en de westflank. De raad is vrij deze bedragen te nuanceren. Wat betreft het klimaatuitvoeringsprogramma beloofde hij dat de evaluatie op korte termijn zou volgen. Ook zou het college met voorstellen komen. Wat de Heerlickheijd betreft wilde hij die gesprekken waar SGP om vroeg niet voeren. ,We hebben een opdracht vanuit de raad gekregen voor een Kulturhuus.''
Ook wethouder Klappe hield de raad voor dat de raad zelf het accommodatiebeleid heeft vastgesteld. ,,Wij zijn bezig die uit te voeren, met de gedachte dat er belangrijke goede voorzieningen zijn, niet de gebouwen tellen maar de voorzieningen. Daarbij doen we een appel op mensen zelf. Voor kinderen blijft lezen een taak en ook muziekonderwijs voor kinderen is belangrijk. Wat betreft de Balverszaal en Calluna hebben we voor 1 januari 2016 een beeld wat en waar we voorzieningen nodig hebben. Daarover gaan we later in gesprek met de raad. Dit jaar nog krijgen we uitsluitsel wie de gebruikers zijn van een Kultuurhuus en volgend jaar gaan we er met u over praten. Het gaat maar om een gering bedrag.''