Watersnoodramp veranderde de Zuiderzeekust

Archieven tonen diepe sporen van noordwesterstorm 

ERMELO/ REGIO – Volgend jaar is het precies tweehonderd jaar geleden dat een noordwesterstorm de Zuiderzeekust volledig veranderde. Op 4 en 5 februari 1825 was er namelijk een grote overstroming. Langs de hele kustlijn overstroomden dorpen, verloren mensen hun huizen en sommigen zelfs hun leven. Deze ramp liet diepe sporen na, zowel in de samenleving als in het landschap.

En toch, bijna tweehonderd jaar later, weet bijna niemand meer dat deze ramp heeft plaatsgevonden. Hoe kan zo'n ingrijpende gebeurtenis uit ons collectieve geheugen verdwenen zijn? Het Noord-Veluws Archief duikt in deze verborgen geschiedenis met het project 1825, de vergeten ramp in 2025. We nemen je mee op reis naar een ramp waarvan nog steeds sporen te vinden zijn in onze regio. Naast sporen in het landschap, vind je veel informatie in de archiefcollectie van het Noord-Veluws Archief. De verhalen van de ooggetuigen van de watersnood brengen de ramp weer tot leven. Het Noord-Veluws Archief werkt hierbij samen met veel erfgoed- en cultuurpartners.

Beleef de ramp door de ogen van de slachtoffers

1825, de vergeten ramp biedt zes unieke manieren om je te verdiepen in deze vergeten geschiedenis. Deze publieksactiviteiten zijn allen gebaseerd op de unieke archieven over de watersnood van 1825. Wat maakten de slachtoffers mee? Wat zou jij doen tijdens een watersnoodramp? Breng een bezoek aan de tentoonstelling 1825, de vergeten ramp in vijf lokale musea en kom erachter. Musuem Het Pakhuis heeft bij de tentoonstelling ook educatieve elementen ontwikkeld. Zo wordt visueel gemaakt welke huizen op welke plaatsen het verst onder water kwamen en kan er een watersnoodspel gespeeld worden.

Verdiep je verder in de watersnoodramp

Oude documenten, nieuwe inzichten: Twee artikelen in het Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis brengen verhalen uit 1825 tot leven. Wat gebeurde er precies tijdens die nacht van de storm en hoe herstelde de regio zich daarna? De tentoonstellingsmakers van het Streekarchivariaat Noordwewst Veluwe laten aan de hand van documenten zien hoe de regio zich na de ramp herstelde met behulp van een coördinerende commissie. Eveneens is het tragische verhaal van de omgekomen familie Pap uit Doornspijk gereconstrueerd.
Een uniek archief in de collectie is gedigitaliseerd. Namelijk het archiefblok van de Commissie Zeevloed. Deze commissie werd aangewezen om de schadeafhandeling na de ramp te coördineren van Nijkerk tot Oldebroek. Ontdek zelf de brieven, administratie en verslagen die vertellen hoe de regio de ramp trotseerde.

Samenwerking

Op 10 en 11 oktober 2025 brengt Stichting 8081 samen met NoVA de ramp tot leven in een indringend theaterspel. Beleef de emoties, het verlies en de veerkracht van de mensen die geconfronteerd werden met de kracht van het water. Vrijwel alle personages in het stuk zijn gebaseerd op mensen uit de archieven die bij NoVA worden bewaard. Een ervaring die je niet snel zult vergeten! Het Noord-Veluws Archief werkt samen met Stadsmuseum Harderwijk, Noord-Veluws Museum, Boerderijmuseum ‘De Bovenstreek’, Museum Elburg, Museum Het Pakhuis, Oudheidkundige Vereniging Arent thoe Boecop, Stadsarchief Kampen en Stichting 8081 om dit verloren verhaal terug te halen. Door oude archieven tot leven te brengen, verbinden we het verleden met het nu. Deze documenten vertellen ons niet alleen over wat er gebeurde, maar laten ook zien hoe belangrijk het is om onze geschiedenis te kennen om de toekomst beter te begrijpen. Hoe gingen mensen toen om met klimaatverandering en overstromingen, en wat kunnen wij daarvan leren?

• Vorige
• Volgende