‘Ze zwaaiden nog naar mij…’

Monument onthuld voor omgekomen bemanning Piper Cub

ERMELO – Trillende onderlippen, vochtige ogen en zelfs tranen van emotie bij de onthulling van het monument voor de twee omgekomen bemanningsleden van de Piper Cub R-123 die op 27 september 1965 neerstortte op de Ermelose Heide. Maar ook de twee overvliegende oude PiperCubs met hun Mission Man Procedure zorgden voor kippenvel. Ondanks dat het gisteren een totaal verregende, herfstachtige dag was, scheen vandaag de zon volop en was de lucht strakblauw.

Het monument, een steen met daarop een plaquette, is geplaatst aan het eind van de voormalige landingsstrip op de Ermelose Heide, op exact de plek waar de Piper Cub neerstortte,. ,,Ze zwaaiden nog naar mij...,’’ leest Gerrit van de Veen voor. ,,Het bekende motorgeluid vervaagde in de verte. Ineens was het echter helemaal stil, geen motorgeluid meer. Ik keek op en zag het vliegtuig over links draaien en stijl naar beneden komen waarna het neerstortte.’’ Deze tekst komt uit het getuigenverslag wat gebruikt is in het onderzoeksrapport naar de vliegtuigcrash. Een heftige gebeurtenis die bij velen al weggezakt was, totdat Gerrit van de Veen en Paul Patist vorig jaar besloten om een monument op te richten in verband met het feit dat het in 2020 vijfenvijftig jaar geleden was dat het vliegtuig crashte en de beide jonge bemanningsleden omkwamen. Hoewel zij in eerste instantie tegen allerlei formaliteiten aanliepen, konden er vanaf augustus 2021 ineens een paar goede slagen worden gemaakt. Van de Veen: ,,En dat was niet gelukt zonder de hulp van een aantal enthousiaste mensen die zich belangeloos hebben ingezet om op deze gedenkwaardige plek een tastbaar monument te realiseren. Brothers in Arms noemen Paul en ik ze .’’ Naast vertegenwoordigers van de Koninklijke Luchtmacht en de nabijgelegen Legerplaats Ermelo, was er ook een vertegenwoordiging van het College van B&W en de gemeenteraad van de gemeente Ermelo. ,,Waar we natuurlijk heel erg blij mee en dankbaar voor zijn is dat er zelfs nabestaanden van beide slachtoffers hierbij aanwezig kunnen zijn. Het heeft veel inspanning gekost om de nabestaanden op te sporen, maar het is gelukt om contact te krijgen met de jongere zus van waarnemer Wobbe van der Molen Tjettje Feenstra en haar zoon Wobbe, vernoemd naar haar broer. Ook schoonfamilieleden van vlieger Peter Scholten zijn aanwezig: zwager Jan Jimkes en Els Jimkes-Verkade en zijn zus Ans Gaasbeek-Jimkes en haar man Rien Gaasbeek. Helaas is de weduwe van Peter Scholten vorig jaar overleden.’’

Gebed

Nadat Van de Veen en Patist de Nederlandse driekleur van het monument hadden gehaald, werd door Luitenant-Kolonel Hans Goedings het vliegergebed uitgesproken, gevolgd door het ‘Onze Vader’. Daarna werd The Last Post geblazen, volgde de eregroet door de aanwezige militairen en werd er door iedereen één minuut stilte gehouden. Wederom een emotioneel moment. Majoor Willem de Jong, waarnemend commandant van het 300 squadron uit Gilze-Rijen, waartoe ook het gecrashte vliegtuig behoorde, gaf aan dat er in 55 jaar wel veel veranderd is, maar dat nog steeds dezelfde kameraadschap en vriendschap werd ervaren. ,,Heel bijzonder is het om me te realiseren dat ik twee weken geleden hier nog over deze heide ben gevlogen, niet wetend dat ik hier vandaag bij dit monument zou staan.’’ De Jong las een deel uit de brief die de moeder van vliegenier Peter Scholte schreef: ‘...Hij viel te jong voor zijn ideaal, maar ik weet hoe gelukkig hij was. Er bestond maar één ding voor hem en dat was vliegen'. Jaarlijks is op 1 juli de Nationale herdenking in Soesterberg bij het monument voor de Gevallen Vliegers. Maar, juist dit burgerinitiatief maakt het bijzonder. Mooi dat wij hier bij mogen zijn.’’

Bewustwording

,,Hoe cru het ook mag klinken, maar ons werk is om mensen op te leiden om te doden,’’ sprak Kolonel Harold de Jong, commandant van Legerplaats Ermelo en de KMS. ,,Want als je vrede wilt, bereid je dan voor op de oorlog. En dat deden 56 jaar geleden deze beide mannen ook. Want, ze waren wél bezig met een oefening. Ik zal zorgen dat vanaf vandaag alle leerlingen van de kazerne bij het hardlopen verplicht langs dit monument gaan, hier even stil blijven staan om hen een stuk bewustwording mee te geven.’’ Hierna legden Kolonel De Jong en majoor De Jong een bloemstuk bij het monument. ,,Er zit geen lint aan het bloemstuk, omdat ik begrepen heb dat er veel wild op deze plek zit,’’ lichtte Majoor De Jong toe. Hij gaf daarom het lint aan neef Wobbe van der Molen. Daarna sprak Jan Jimkes, de zwager van Peter Scholte die een dankwoord uitsprak namens de nabestaanden. ,,Ellen Riemersma verloor haar man nadat ze vijf maanden gehuwd was. Tjettje, de zus van Wobbe van de Molen verloor haar broer op haar 21e verjaardag. Ellen pakte haar leven weer op, hertrouwde en kreeg kinderen. Het contact met de familie Van de Molen is tot op vandaag gebleven. Dat is bij mijn zus Ella anders verlopen. Ella was 22 jaar toen ze op 29 juli 1965 voor de wet trouwde met Peter Scholten. Het kerkelijk huwelijk zou in het najaar plaatsvinden, maar dit huwelijk heeft echter nooit plaatsgevonden want twee maanden later verongelukte Peter. We vinden het heel bijzonder dat jullie na zoveel jaar een gedenksteen voor Peter en Wobbe hebben gerealiseerd.’’

Borging

Dario Usai, voorzitter van de stichting The Vanneau Foundation, gaf aan dat zijn stichting de geschiedenis van deze plek en het verhaal van de vliegtuigcrash gaat uitwerken en vermelden op hun website. Op de gedenksteen is ook een QRcode geplaatst die verwijst naar deze website. Op het hoofdkwartier van de Koninklijke Luchtmacht in Breda ligt een boek waarin vanaf 1913 alle namen zijn opgenomen van gevallen vliegers. Het boek ligt altijd open op datum. Ook vlieger Peter Scholte is vermeld in het boek. Luitenant-Kolonel de Jong kon nog melden dat ook luchtmachtwaarnemer Wobbe van de Molen een prominentere plek zal krijgen in het boek. Tot op heden is hij alleen genoemd in het stuk over Scholte en volgens De Jong daarmee onderbelicht. ,,Het is belangrijk om een verbintenis naar de jeugd te maken zodat ook zij de verhalen van de moedige mannen en vrouwen te horen krijgen. Het verhaal van de Koninklijke Luchtmacht en Ermelo moet geborgd worden,’’ aldus de geëmotioneerde luchtmachtofficier. Met dit monument en daardoor het openbaar maken van deze geschiedenis, hebben de initiatiefnemers een bladzijde aan de historie van Ermelo kunnen toevoegen.

• Vorige
• Volgende