Blauwtongvirus: een onzichtbare vijand voor schapen

Schapenboeren wanhopig door hoge sterfte: 'Het verwoest je levenswerk'
ERMELO - In ruim drie weken tijd is het besmettelijke Blauwtongvirus over Nederland uitgerold. Het gaat als een olievlek. Volgens de NVWA zijn er nu al ruim vierhonderd bedrijven besmet geraakt. Ook in Ermelo slaat het virus toe, in een aantal bedrijven is ook schapenziekte blauwtong geconstateerd. Omdat er nog geen vaccin tegen deze vorm van blauwtong is, komen er dagelijks besmette bedrijven bij.
Een van die Ermelose bedrijven waar Blauwtong is geconstateerd is op de Schapenhoeve van Gerrit van den Berg aan de Nijkerkerweg. ,,Het is een drama, ik heb zestig schapen ziek en er zijn al zo’n twintig schapen aan de Blauwtong doodgegaan. En, ik denk dat er de komende tijd nog wel dertig gaan.’’ Blauwtong is een virusziekte die niet besmettelijk is, maar zich verspreid via de knut, een klein steekinsect. Met name schapen hebben er ernstig onder te lijden. Op de boerderij van Van den Berg lopen zo’n 270 schapen en het is niet te voorspellen hoeveel er ziek worden of overlijden. ,,Het is een onzichtbare vijand want de vliegjes (knutten) die besmet zijn met het blauwtongvirus,zie je niet. Je weet dus ook niet waar ze zijn.’’ Gelukkig is het virus niet besmettelijk en kunnen zieken dieren elkaar niet besmetten. Het is gelukkig ook niet overdraagbaar naar mensen. ,,De verschijnselen van de ziekte zijn hoge koorts, zwelling in de kop en lippen en tong en ontstekingen. De dieren eten niet meer en hebben veel pijn. Ik spuit de dieren met een pijnbestrijder om ze te helpen de pijn te verlichten. En echt, als je de dieren ziet wil je van alles proberen.’’
Preventief
Er zijn veehouders die de kudden gedecimeerd hebben, dat wil zeggen dat ze terug zijn gebracht in aantal. Dat kan bijvoorbeeld zijn dat ze een deel van de kudde binnen zetten. Dat heeft ook Gerrit van den Berg ook al gedaan. Daarnaast heeft hij van de zomer al preventief de dieren behandeld met een insectenspray. ,,En ik denk dat het wel wat geholpen heeft, ik heb nu een besmettingsgraad van zo’n 20-25 procent. De schapen die niet ziek zijn gaan we binnenkort testen op antistoffen. Als ze die hebben, kan ik ze met een gerust hart weer naar buiten doen.’’ De schapen van de Ermelose schaapskudde zijn gelukkig nog virusvrij. ,,Tot nu toe hebben wij het geluk dat er in onze kudde geen schapen ziek zijn,’’ vertelt schaapherder Marion Derks. ,,Ik heb echter niet de illusie dat onze kudde er van gespaard blijft. Uiteraard hoop ik daar wel op.’’
Levenswerk
Ook de schapen van schapenhouder Hartger van Diest van de Kinderhoeve in Telgt zijn getroffen door het Blauwtongvirus. ,,Het is verschrikkelijk, ik ken geen schapenboer hier die het niet heeft. Ik zelf heb al zeven schapen dood en elke dag wordt er wel een ziek.’’ Volgens Van Diest is het een ramp, vooral omdat het nu dekseizoen is. ,,Zoveel dode dieren en geen vaccin. Als de schapen het virus overleven worden ze waarschijnlijk onvruchtbaar of krijgen een miskraam. Dus het resultaat zien we pas in het voorjaar, er zullen ongetwijfeld veel misgeboortes komen.’’ Van de zeventig schapen op Hoeve Kindergoed is nu al tien procent dood. En elke dag komt er wel een ziek schaap bij. Volgens Van Diest is er voor het einde van het jaar het aantal schapen met zo’n tien tot dertig procent verminderd. ,,Je weet niet zeker wie er nu ziek is of nog ziek worden, de komende tijd. Dus, het verwoest je levenswerk van schapen fokken. Wij schapenhouders gaan nu iedere dag met angst het land in.’’
Onderzoek
Besmette schapen kunnen binnen acht tot tien dagen overlijden. De behandeling van zieke dieren moet gericht zijn op pijnstilling en ontstekingsremming en het voorkomen van bijkomende bacteriële infecties. Stress en uitdroging dient vermeden te worden. De meeste schapen herstellen na twee tot drie weken. Infecties bij runderen en geiten verlopen vaak zonder duidelijk waarneembare klinische verschijnselen. Wageningen Bioveterinary Research (WBVR) verricht onderzoek naar deze ziekte en meldt dat er helaas nog geen vaccin tegen dit type blauwtong beschikbaar is. Ook krijgen de boeren waarvan het vee is overleden, nog geen vergoeding van de overheid.
- Details
- Geschreven door Gert Hofsink
- Categorie: Actueel
- Gepubliceerd: 02 oktober 2023