Risico op onbeheersbare natuurbrand groeit

Gemeente Ermelo start bewustwordingscampagne

ERMELO – Het klinkt bizar, na alle regen die de afgelopen maanden viel. Maar door klimaatverandering is het steeds vaker extreem heet en droog. Hierdoor is het risico op onbeheersbare natuurbrand groot. Daarom is de gemeente Ermelo gestart met een bewustwordingscampagne. Postcommandant Harry Petersen: ,,We zitten hier op een zandberg. Het hoeft maar een paar dagen droog te zijn, in combinatie met een oosten wind, dan is de grond hier snel kurkdroog.

Wereldwijd neemt het aantal natuurbranden extreme vormen aan. Ook op de Veluwe neemt de kans op natuurbrand toe. In dit grootste natuurgebied van Nederland wonen, werken en recreëren veel mensen, waardoor de druk op dit gebied groot is. Met allerlei maatregelen zetten de gemeente Ermelo, de brandweer en de veiligheidsregio zich in om het risico op natuurbrand te verkleinen.

Type vegetatie

Het type vegetatie heeft enorm veel invloed op hoe groot het brandgevaar is. Bosbeheerder Henk Jan Zwart: ,,Heide is bijvoorbeeld in februari al behoorlijk gevaarlijk. In bossen is er, met de goede vegetatie, het juiste dunnings-regime en de juiste boomsoorten, niets aan de hand.” Op de Veluwe hebben brandweer en beheerders elkaar inmiddels gevonden. ,,Er wordt veel meer geoefend,” legt Petersen uit. ,,En er zijn mensen uit deze regio naar Spanje geweest, waar ze veel meer ervaring met natuurbrand hebben. Ze hebben daar kennis opgedaan, zo worden we veel meer geschoold.”

Extreem weer

Ook in het bosbeheer wordt rekening gehouden met de risico’s op natuurbrand. ,,Door bijvoorbeeld bos wat al is aangelegd, om te vormen naar bos wat aanvaardbaar gevaarlijk is. Helemaal uitsluiten kunnen we het niet, maar we kunnen er wel rekening mee houden. Een grove den, waarbij de vegetatie eronder vaak bestaat uit bosbes en varens, gecombineerd met dooie stammen vol met vocht, brandt niet. Pas als je kroonvuur hebt, dan is grove den echt heel gevaarlijk. Dat is een ander verhaal,” vertelt Zwart.
Natuurbrandpreventie en natuurbrandbestrijding zijn inmiddels een belangrijk onderdeel van bos- en natuurbeheer. Steeds vaker krijgen we te maken met extreem weer. Daarbij heeft aanpassing van het watersysteem in veel bos- en natuurgebieden geleid tot verdroging, waardoor het brandgevaar is toegenomen. ,,Het wordt bepaald door een combinatie van windrichting, windsnelheid, type vegetatie, de tijd van het jaar, de weersomstandigheden in de afgelopen periode, maar ook de luchtvochtigheid en natuurlijk de temperatuur,” aldus de bosbeheerder van de gemeente Ermelo.

Stoplijnen

Overigens is een kleine, beheersbare natuurbrand voor de natuur meestal geen probleem. Maar soms moet een brand ‘gestopt’ worden door het maken van stoplijnen. Zo maak je het risico aanvaardbaar. Dit kan door een deel met dennenbomen te onderbreken met berkenbomen. Zwart: ,,Die branden minder goed dan een den. Maar het is ook zaak op het moment dat er wat aan de hand is, dat je echt hele stroken hartstikke nat maakt. Dat je dan het water niet gebruikt om te blussen, maar om te voorkomen dat een bepaalde strook, op uitgekiende plekken natuurlijk, in de fik vliegt.” Hij voegt hieraan toe dat er vanuit het beheer dan handig is dat er in de jaren daarvoor een heleboel brandstof is weggenomen. Door bijvoorbeeld de heide kort te houden. Zo kan men voorkomen dat de brand overslaat. ,,Maatwerk is het sleutelwoord!” aldus Zwart. ,,In geval van bos of een camping moet de brand meestal zo spoedig mogelijk geblust worden; dat vraagt een heel andere strategie.”

Menselijk handelen

De meeste natuurbranden ontstaan door menselijk handelen. ,,Vaak door onwetendheid,” zegt burgemeester Hans van Daalen. ,,Daarom hebben we brieven, flyers en posters laten maken met tips en links.” Een uitlaat kan heet worden en in hoog en droog gras brand veroorzaken. Glas kan zonlicht bundelen en op die manier oorzaak zijn van brand. Het gevaar is groot bij open vuur in de natuur. De Ermelose brandweer bezoekt komende tijd verschillende recreatieparken. ,,Het is belangrijk dat onze brandweermensen met eigen ogen zien hoe het park in elkaar steekt, dat het geen onbekend terrein meer is wanneer er iets gebeurt. Ze spreken met recreanten en de terreineigenaren.” Zij kennen hun terrein als geen ander en zijn tijdens de bestrijding een belangrijke gids voor de brandweer. ,,We gaan langs de parken, geven folders aan bezoekers, kijken naar toegankelijkheid en de nooduitgang,” aldus Petersen. Hij is heel blij met de nieuwe tankautospuit. Hierdoor heeft het korps direct een enorme watercapaciteit op locatie. ,,Daarnaast wordt er ook extra materieel vanuit de VNOG beschikbaar gesteld,” vult Van Daalen aan. ,,In dit soort gevallen komt het aan op goede samenwerking.” 

• Vorige
• Volgende