Elf raadsleden vertrekken

ERMELO - Deze week is het wisseling van de wacht in de Ermelose gemeenteraad. Meer dan de helft van de raadsleden verlaat vanavond het pluche. Woensdagavond zullen elf nieuwe raadsleden en elf fractievertegenwoordigers formeel worden geïnstalleerd.

Nieuwe raadsleden staan voor een grote uitdaging. Ze moeten zich enorm inlezen in de lopende zaken. Daarnaast hebben ze de kiezers beloofd in gesprek met de burgers te blijven. Maar hoe past alles in een agenda? Hoeveel tijd steek je in het raadslidmaatschap en hoe combineer je dat met een gezin, carrière en sociale leven? Voor raadslid Erik van der Weide (30) is het voorlopig klaar. ,,Ik wil meer tijd en energie besteden aan werk en gezin,” aldus Van der Weide, die vanavond afscheid neemt. Afgelopen jaar werd zijn dochter geboren. ,,Mijn gezin, een drukke baan in Den Haag en het raadswerk is helaas steeds minder te combineren.” Ook Folkje Spoelstra (ChristenUnie Ermelo) houdt het vanavond voor gezien. Na twaalf jaar maakt ze plaats voor opvolgers. Dit is ook maximaal binnen de ChristenUnie. ,,Dat zou eigenlijk voor iedereen moeten gelden,” reageert ze. ,,Het is mooi geweest.”

Slecht vertegenwoordigd

Opvallend is dat vooral de leeftijdsgroep tussen de 20 en 40 jaar slecht vertegenwoordigd zijn in de gemeenteraad. Landelijk blijkt dat er nauwelijks 7 procent van de circa 8.500 raadsleden jonger is dan 30. Dit in vergelijking met de 40 procent in de categorie 60-plussers. Veel gehoorde opmerking: ,,Als raadslid moet je jezelf vaak opsplitsen. Dat kan ten koste gaan van het gezin, maar ook je sociale contacten.” Hoewel het van een groot aantal raadsleden een hoge prijs vraagt, stoppen er nauwelijks mensen gedurende de raadsperiode. Dat komt door het plichtsbesef en de verantwoording naar de mensen die op hen hebben gestemd. Mensen gaan door, tegen beter weten in. Maar daarna willen ze zich niet meer verkiesbaar stellen voor een volgende periode. Wie wel doorgaat is Evelien Kars (49) in Ermelo. ,,Wat ik in de afgelopen vier jaren geleerd heb, is dat je prima jezelf kunt blijven, idealen kunt nastreven, maar dat je wel moet leren omgaan met politieke druk. Alles is namelijk politiek te maken waardoor je er 24/7 mee bezig kunt zijn.” Ze heeft gemerkt dat ze vaak geraakt werd door uitspraken op bv sociale media. ,,De twee coronajaren hebben hierbij niet echt in positieve zin geholpen,” vertelt ze. ,,Sterker nog, ik heb het napraten enorm gemist. Voor mij persoonlijk is fysiek vergaderen bijna een voorwaarde om echt het gesprek met elkaar aan te gaan.”

Uitgebreid onderzoek

Kars deed mee aan het uitgebreide onderzoek waarvoor ze een ‘journal’ invulde. ,,Dat was confronterend. Het raadswerk zit verweven door de dag. Om dit te kunnen combineren met ‘andere dingen’ vraagt dat van die ‘andere dingen’ dat zij jouw politieke ambitie ook serieus nemen. Het is daarom noodzakelijk een werkgever te hebben die hier goed mee omgaat.” Evelien Kars heeft om die reden dan ook een passende werkgever gezocht. ,,Per dag zit mijn agenda vol met schrijf-, bel- en overlegmomenten. Voor mijn huidige werkgever ben ik juist een voorbeeld. Door parttime te werken geeft dat veel ruimte naar twee kanten waardoor zowel de werkgever als ik gelukkiger worden.” Ook Bakker heeft uren van zijn betaalde baan opgegeven om zijn rol als volksvertegenwoordiger beter te kunnen uitvoeren. Hij ging van 36 naar 28 uur. ,,Aan sporten heb ik juist vastgehouden. Dat houdt je fris en geeft je juist tijd om na te denken of om te ontspannen, net wat je wilt.”

Bijbaan met bijzondere verantwoordelijkheid

Sommige werkgevers stimuleren mensen waardoor het raadswerk beter in te passen is, maar daar zijn er niet veel van. ,,Ik had een werkgever die het lastig vond,” vertelt Sarath Hamstra (35). Hij is raadslid in Ermelo. ,,Ze vond dat ik hierdoor minder flexibel was, terwijl de functie dat soms vereiste. Ik had overigens tijdens mijn sollicitatie aangegeven dat ik raadslid was. Ik hou namelijk van open communicatie.” Hamstra switchte van werkgever. ,,Mijn nieuwe werkgever juichte het zelfs toe. Hij stimuleerde dat ik ’s avonds naar vergaderingen kon en dat ik ook tijdens mijn werkdag soms taken op kon pakken. Die tijd haalde ik dan op een ander moment weer in.” Die mogelijkheden zorgen ervoor dat raadsleden ook bij hun werkgever meer plezier beleven.

Minder sociale afspraken

,,Eigenlijk sta je politiek nooit helemaal uit,” verklaart Evelien Kars uiteindelijk. ,,Toch merk ik dat ik minder sport en minder sociale afspraken maak dan voorheen. Maar ook belangrijke schoolmomenten van de kinderen mis ik.” Naast het feit dat veel raadsleden stoppen vanwege de grote tijdsinvestering speelt er bij een aantal nog een extra factor mee. De lokale democratie krijgt steeds vaker te maken met negativiteit, agressie en zelfs bedreigingen. ,,Ik werd thuis geconfronteerd met vervelende telefoontjes,” vertelt een raadslid, die graag anoniem wil blijven. ,,Zelfs mijn vrouw werd pittig aangesproken toen ze onze kinderen naar school bracht. Dat was voor mij de druppel die de emmer deed overlopen.” Dit raadslid had het beste met de gemeente voor, maar de grote beslissingen die op de agenda stonden, zorgden voor veel beroering onder inwoners. ,,Je kunt dan niet meer rustig boodschappen doen. Dat gaf voor mij de doorslag. Ik stop na 16 maart.”