Ermelo heeft eigen 'Anne Frank verhaal'

Kinderbrieven Eva en Bram Beem actueler dan ooit

ERMELO - Onder zeer grote belangstelling is vrijdagmiddag de tentoonstelling Verborgen Brieven in museum Het Pakhuis in Ermelo geopend. Een bijzondere tentoonstelling met zestig aandoenlijke kinderbrieven uit de Tweede Wereldoorlog die het wrange verhaal vertellen over twee Joodse kinderen in Ermelo.

Menigeen had tijdens de opening een brok in de keel bij het lezen van de brieven van Eva en Bram Beem. Onder hen Anton Daniëls. Hij deed een aantal jaar geleden onderzoek naar de familie Beem en hielp de medewerkers van Het Pakhuis bij de realisatie van deze tentoonstelling. ,,Het is grandioos geworden,” zegt hij, kijkend naar de gezichten van Eva en Bram. ,,Bijzonder dat er nog zoveel informatie boven tafel is gekomen.” De kinderen zijn in februari 1944 verraden door Puttenaren waarna ze op transport gingen naar kamp Westerbork. Levien Rouw, projectcoördinator bij de Anne Frank Stichting, ziet dan ook parallellen met het verhaal van Anne Frank. ,,Een uitgelezen kans om ook schoolkinderen te bereiken.” Hij noemt de tentoonstelling in het Ermelose museum zeer toegankelijk en breed. ,,Je ziet dat mensen hierdoor hun eigen herinneringen gaan delen.” Er is veel herkenning van locaties en situaties. De expositie toont dan ook meer verhalen van kinderen in oorlogstijd. ,,Het zijn Ermelose verhalen over verzet, het eten uit die tijd, maar ook schooltijd,” vertelt museumdirecteur Germa Greving.

Educatie

Onder de gasten bevond zich ook journalist Teake Zijlstra. Hij publiceerde in 1988 over de kinderbrieven, gevonden tijdens de restauratie van de woning aan de Potgieterstraat in Leeuwarden. Die publicatie heeft hem nooit meer losgelaten. Ook hij is diep onder de indruk van te Ermelose tentoonstelling. ,,Destijds hebben we in de Ermelose krant een oproep geplaatst, op zoek naar klasgenootjes. Zo kreeg ik ook een klassenfoto, van de heer Meiling.” Inmiddels is het veertig jaar later. ,,Het verhaal van Eva en Bram is misschien wel belangrijker dan ooit,” stelt Greving. ,,We moeten dit verhaal vertellen, twee onschuldige kinderen zijn vermoord in Auschwitz. Dit mag nooit meer gebeuren.” Museum Het Pakhuis heeft naast de tentoonstelling ook een educatieproject ontwikkeld. ,,Het is een break-in-box geworden, een kist met slotjes waarmee leerlingen door opdrachten op te lossen steeds verder in het verhaal komen. De kinderen ontdekken hoe het leven in oorlogstijd was, maar ook hoe Eva en Bram in kamp Westerbork leefden.”

Identiteit

Dorpsdichter Sarah Scholts is nauw betrokken bij het scholenproject waar inmiddels al zo’n 25 klassen op hebben ingetekend. ,,Wat ik heel mooi vind aan de opzet van de expositie, is dat het leren én beleven is, dat het herdenken én vieren is. En dat de expositie het oorlogsverhaal van heel nabij vertelt. Letterlijk, omdat het verhaal van Eva en Bram in Ermelo speelt, maar ook figuurlijk omdat de expositie gaat over twee heel gewone kinderen, in wie wij onszelf allemaal zouden kunnen herkennen.” De Joodse kinderen moesten niet alleen hun ouders achterlaten in Leeuwarden, ook hun identiteit werd hen afgenomen. Ze kwamen bij onbekenden, in een onbekend dorp en ze kregen nieuwe namen; Lini en Jan. Scholts: ,,Wie verbergt vandaag de dag zijn of haar identiteit, uit angst erop beoordeeld te worden?” Met deze vraag maakt ze een sprong in de tijd en vertaalt ze het verhaal over de Tweede Wereldoorlog naar nu. ,,Neem het gegeven dat we, op basis van ongeschreven regels, bepalen of je erbij hoort, of juist buitengesloten wordt.” De expositie is onderdeel van Ermelo Remembers, de herdenking van de bevrijding 75 jaar geleden. www.hetpakhuisermelo.nl

• Vorige
• Volgende