Overheid doet te weinig aan stikstofprobleem

ERMELO – Stikstof, een goedje dat al langere tijd de tongen veelvuldig losmaakt. Eerst waren het de boeren, toen de bouw en nu zijn het kalkoenen. Althans volgens een onderzoek van Investico en De Groene Amsterdammer dat gisteren werd gepubliceerd. Het bedrijf van de kalkoenenmester in Ermelo is topvervuiler en stoot meer stikstof uit dan wat alle automobilisten in Nederland besparen met de verlaging van de maximumsnelheid op snelwegen naar 100 kilometer per uur. Het bedrijf stoot zelfs 61 keer zo veel stikstof op de natuur uit als een gemiddelde veeboer.

De onderzoekers doken in de vergunningenregisters van provincies en verzamelden gegevens over ruim negentienduizend veehouderijen. Zo kwamen zij tot een lijst van topvervuilers, agrarische bedrijven wier uitstoot relatief de meeste schade veroorzaken en die daarmee andere activiteiten, zoals de bouw van woningen, in het gebied blokkeren. Het probleem is niet alleen de stikstof, die schadelijk is voor mens en natuur, maar het is vooral de uitstoot bij kwetsbare natuurgebieden, zoals Natura 2000. Daar is, volgens Investico een tiental veehouderijen verantwoordelijk. De eigen berekeningen van de onderzoeksjournalisten wijzen uit dat deze boerenbedrijven voor honderden keren meer stikstofneerslag zorgen dan woning- en wegenbouwprojecten in diezelfde regio. Met deze cijfers toont het platform onderzoeksjournalistiek Investico aan dat het vreemd is dat er veel bouwprojecten stilliggen, terwijl de meeste stikstofwinst te behalen valt bij veehouderijen die veel stikstofneerslag veroorzaken. Het zou betekenen dat het sluiten van een handjevol topvervuilers aan weg- en woningbouw de noodzakelijke ruimte biedt.

Vrijwillig

Hoewel het kabinet 100 miljoen euro beschikbaar heeft gesteld voor een opkoopregeling van de zogenoemde piekbelasters, worden deze boeren niet verplichten te stoppen. En door de hoge stikstofuitstoot ligt in Gelderland de bouw van zeker drieduizend woningen stil. De afwachtende houding van kabinet en provincies staat haaks op aanbevelingen van de commissie Remkes, die vorig jaar het sluiten van de agrarische piekbelasters als een van de eerste oplossingen noemde voor de stikstofcrisis. Verantwoordelijk voor de boeren, dus ook de piekbelasters, is minister van Landbouw Carola Schouten. Zij wil echter wachten tot de meest vervuilende veehouderijen zich vrijwillig melden voor een uitkoopregeling. Ze presenteerde onlangs een nieuwe uitkoopregeling voor zware uitstoters, maar ook die regeling is vooral vrijwillig

Verzuring

De hoge stikstofuitstoot leidt tot verzuring van bos en heide. In het Speulder- en Sprielderbos bijvoorbeeld is de verzuring al flink toegeslagen. De biodiversiteit gaat enorm achteruit wat zichtbaar is in de toegenomen hoeveelheid bramen en stekelvarens. Maar eveneens zichtbaar in een afname van het aantal paddenstoelen. Ook de nabijgelegen heide verzuurt. Hoewel al enige honderden natuurgebieden vanuit helikopters worden bestrooid met kalkhoudend schelpengruis om de verzuring tegen te gaan, gebeurt dan nog niet in Ermelo. Maar hoe zit het nu met de Ermelose kalkoenen? Navraag bij de kalkoenboer levert helaas niet meer op dan een verbroken verbinding, en dan heb ik me alleen nog maar voorgesteld.